KNOWLEDGE

วันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2553 ปีที่ 22 ฉบับที่ 481

เรื่องเล่าจากสองข้างทาง

พรศักดิ์ พงศาปาน

ไก่ย่างไทย

ไก่ ย่าง ได้ชื่อว่าเป็นอาหารยอดนิยมของคนไทย ไม่มีใครไม่รู้จักไก่ย่าง และรับประทานกันได้ทุกชาติ ศาสนา จะเป็นอาหารจานหลัก อาหารว่าง อาหารเรียกน้ำย่อย หรือกับแกล้มก็แล้วแต่จะชื่นชอบ...

ผมเป็นคน หนึ่งที่ชอบรับประทานไก่ย่าง ถึงกับคิดที่จะศึกษาข้อมูลอย่างจริงจัง เพราะเห็นว่าแต่ละพื้นที่มีสูตรเด็ดที่แตกต่างกันออกไป และมีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจมากๆ

ในความรู้สึกของผมคิดว่า ไก่ย่างเป็นฐานทรัพยากรอาหารและวิถีชีวิตชุมชนอย่างหนึ่ง ดังในหลายพื้นที่ผู้คนยึดอาชีพขายไก่ย่างจนมีชื่อเสียงโด่งดัง ตัวอย่างเช่น ไก่ย่างวิเชียรบุรี ไก่ย่างเขาสวนกวาง ผู้บริโภคจะรู้จักกันเป็นอย่างดี ถ้าพูดถึงพื้นที่หรือสถานที่ดังกล่าวนี้ คนจะนึกถึงไก่ย่างเป็นลำดับแรก นี่แสดงว่าไก่ย่างได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของอาหารที่บ่งบอกถึงความเป็นวิถี ชีวิตชุมชน

จึงนับได้ว่าไก่ย่างเป็นเอกลักษณ์ไทยอย่างหนึ่งที่ควรจะ ให้การส่งเสริม ด้วยว่าวัตถุดิบต่างๆ ที่นำมาประกอบนั้นล้วนผลิตขึ้นจากท้องถิ่น เท่ากับเป็นการสนับสนุนอาชีพที่เกี่ยวข้องไปในตัว ไม่ว่าจะเป็นการเลี้ยงไก่ การปลูกพืชผัก พวกหอม กระเทียม ตะไคร้ ผักชี พริกไทย ฯลฯ

เมื่อต้น เดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ผมได้มีโอกาสไปร่วมงาน "50 ปี เชลล์ชวนชิม" ตำนานความอร่อยโดย ม.ร.ว.ถนัดศรี สวัสดิวัตน์ ซึ่งจัดขึ้นโดยสมาคมผลิตภัณฑ์ชุมชนไทย ร่วมกับสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) ปณ ลานกิจกรรม ชั้น 3 ศูนย์การค้าเซ็นทรัลทาวน์ รัตนาธิเบศร์ ภายในงานได้จัดกิจกรรมต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นการออกร้านจำหน่ายอาหารและผลิตภัณฑ์อาหาร กว่า 50 ร้าน การสาธิตอาชีพทำอาหารจากเนื้อกวาง และพิเศษสุดที่ผมไม่พลาดคือ การเปิดโอกาสให้มีการชิมไก่ย่างจาก 10 ร้านค้าต้นตำรับไก่ย่างชื่อดังของประเทศไทย โดยแขกผู้มีเกียรติ 50 ท่าน ร่วมสับไก่ย่าง 500 ตัว บนเขียงยาวที่สุดในโลก ขนาด 10.50 เมตร แจกให้ประชาชนรับประทานฟรี

งานสับไก่อาจจะไม่ถนัด แต่การชิมเป็นงานถนัดของผมละ...ตั้งใจว่าจะชิมให้ครบทั้ง 10 ร้าน แต่ชิมไปได้ 4-5 ร้าน ก็รู้สึกว่าจะพอเพียง เวลาที่เหลือจึงพยายามพูดคุยกับเจ้าของร้านให้มากที่สุด ทำให้ทราบว่าแต่ละร้านล้วนมีประวัติน่าสนใจ

ร้านแรก "พระราม 9 ไก่ย่าง" เจ้าของคือ คุณสุเมธ ต่อสหะกุล เคยประกอบธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ แต่ประสบปัญหากับเหตุการณ์ฟองสบู่แตกปี 2540 จึงเริ่มขายไก่ย่างแก้เหงาใต้ต้นไม้ (หน้าร้านปัจจุบัน) ในระหว่างดำเนินการมาตลอด 10 ปี ได้ศึกษาและพัฒนาร้านมาโดยตลอด จนได้รับการต้อนรับจากลูกค้าล้นหลามถึงขนาดกับต้องขยายร้านให้จุได้ 500-600 คน

ตั้งร้านอยู่ที่ถนนพระราม 9 ซอย 39 แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพฯ 10240

ร้าน ที่สอง "ไก่ย่างวรรณา เขาสวนกวาง" เป็นร้านที่เปิดมาตั้งแต่ปี 2517 โดย คุณวรรณา ปัญญาเจริญผล ได้ชื่อว่ามีส่วนสำคัญที่ทำให้ชื่อของไก่ย่างเขาสวนกวางเป็นที่รู้จัก จนมีการเปิดร้านกระจายอยู่ทั่วไป เป็นร้านไก่ย่างหนึ่งในไม่กี่ร้านที่ได้รับป้าย "เชลล์ชวนชิม" เมื่อปี 2530

ร้านตั้งอยู่ที่ เลขที่ 271 หมู่ที่ 11 ถนนมิตรภาพ ตำบลคำม่วง อำเภอเขาสวนกวาง จังหวัดขอนแก่น

ร้าน ที่สาม "ไก่ย่างจีระพันธ์" เป็นร้านเก่าแก่ที่มีประวัติยาวนานกว่า 70 ปี ได้ชื่อว่าเป็นรุ่นแรกๆ ที่บุกเบิกไก่ย่างให้เป็นที่รู้จักของประเทศไทย ซึ่งต้องยกความดีนี้ให้กับ คุณป้าหนับ และ คุณป้าเด๊ะ สองพี่น้องชาวอิสลามที่เริ่มต้น จนกิจการตกมาสู่ คุณจีระพันธ์ งาลี่ ซึ่งเป็นลูกของคุณป้าเด๊ะ และ อัลดุลเลาะห์ รุ่นที่สี่ (ปัจจุบัน) โดยมี คุณมนัส และ คุณมนูญ อาดำ เป็นผู้บริหารร้าน

ร้านตั้งอยู่ถนนพระราม 9 ตัดใหม่ (ใกล้ปั๊มเชลล์) ทางที่จะออกไปสนามบินสุวรรณภูมิ แขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง กรุงเทพฯ

ร้าน ที่สี่ "ไก่หมุนห้าลาว" โดย คุณสุนทร สันทา เป็นผู้บุกเบิกตั้งแต่ ปี 2538 เริ่มแรกร้านตั้งอยู่ที่อำเภอแปดริ้ว จังหวัดฉะเชิงเทรา ซึ่งเป็นบ้านเกิดของภรรยา ส่วนตนเองเป็นคนขอนแก่น โดยก่อนหน้านี้ได้ประกอบอาชีพสารพัด อาทิ รปภ. กระเป๋ารถเมล์ ฯลฯ

แรกๆ ล้มลุกคลุกคลานขายไก่ย่างริมทาง ได้วันละ 6 ตัว แต่ก็ไม่ท้อถอย จนขยายสาขาต่างๆ ทั่วประเทศกว่า 100 สาขา

ร้าน ที่ห้า "วิเศษไก่ย่างภัตตาคาร" ชื่อร้านอาหารไทยๆ แต่ความเป็นจริงแล้วนั้นเป็นภัตตาคารจีนสไตล์ไหหลำ เปิดมาเป็นเวลากว่า 56 ปี คือตั้งแต่ปี 2497 และได้รับป้าย "เชลล์ชวนชิม" เมื่อปี 2528

ผู้ ก่อตั้งร้านคือ คุณสมศักดิ์ และ คุณมุกดา สว่างวิบูลย์พงศ์ ปัจจุบัน น.ต.หญิงสพรั่งพร จุลละสุขุม บุตรสาวเป็นผู้บริหาร ร้านตั้งอยู่ เลขที่ 309 ถนนประชาราษฎร์ 1 แขวงบางซื่อ เขตบางซื่อ กรุงเทพฯ

ร้านที่หก "สมหวังไก่ย่าง" มี คุณฉลองกาญจน์ และ คุณกอแก้ว รุ่งแสนยากร เป็นผู้บริหารร้าน เดิมครอบครัวประกอบธุรกิจตัดเย็บเสื้อผ้าส่งออก ในปี 2540 ธุรกิจประสบปัญหา จึงร่วมกับพี่ชายคนโตชื่อ คุณสมหวัง เปิดร้านไก่ย่างขึ้นมา และใช้ชื่อนี้มาตลอด โดยแยกกันทำคนละที่

ร้านตั้งอยู่ เลขที่ 36/39 ถนนรังสิต-ปทุมธานี ตำบลบ้านกลาง อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี

ร้าน ที่เจ็ด "นิตยาไก่ย่าง" จุดเริ่มต้นมาจาก คุณรวีรัตน์ ลักษณวิสิษฐ์ ผู้ชื่นชอบการรับประทานไก่ย่าง ส้มตำ ได้เปิดสาขาแรกที่เมืองทองธานี เมื่อ 10 ปีที่แล้ว โดยใช้ไก่บ้านชั้นดี เลี้ยงในระบบฟาร์มปิด ด้วยการนำสมุนไพร 3 ชนิด คือ ฟ้าทลายโจร ไพล และขมิ้น นำมาผสมในอาหาร ทำให้ไก่มีสุขภาพแข็งแรง ปลอดโรค

จากความอร่อยทำให้ได้รับป้าย "เชลล์ชวนชิม" เมื่อปี 2543 มีทั้งหมด 7 สาขา เช่น สาขาเมืองทองธานี สาขาประชาชื่น (เยื้องมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต) สาขาสี่แยกประชานุกูล ฯลฯ และเดือนสิงหาคมนี้จะเปิดสาขาใหม่ที่ถนนนวมินทร์ 53

ร้านที่แปด "ธีรชัยไก่ย่างบางตาล" ผู้ก่อตั้งคือ คุณธีระชัย ธีระอนันต์ชัย ยึดอาชีพขายไก่ย่างเมื่อ 40 กว่าปีที่แล้ว ปัจจุบันมีอยู่ถึง 3 สาขา ร้านแรกอยู่ในหมู่บ้านชลนิเวศน์ ถนนประชานิเวศน์ 1 และ สาขา 3 อยู่ที่สามแยกเตาปูน ข้างธนาคารกรุงเทพ ไก่ที่ขายทุกสาขาจะหมักมาจากโรงงานเดียวกันที่นครปฐม เริ่มหมักกันตั้งแต่ตี 2 พอ 6 โมงเช้า คุณธีระชัยก็ขับรถเข้ากรุงเทพฯ ส่งตามสาขา เพื่อให้ทันย่างขายตอน 8 โมงเช้า ทุกวัน

ร้านที่เก้า "ไก่ย่างตาแป๊ะ 2" บุกเบิกโดย คุณทรวง ซึ่งจ่าย (ตาแป๊ะ ซึ่งได้เสียชีวิตแล้วเมื่อต้นปี 2553) บุกเบิกขายตั้งแต่ปี 2505 จนประสบความสำเร็จมาก และได้ชื่อว่าเป็นผู้สร้างตำนานไก่ย่างวิเชียรบุรีให้มีชื่อเสียงโด่งดัง ปัจจุบัน คุณกนกพรรณ โพธิ์รัศมี ลูกสาวเป็นผู้สืบทอด

ร้านตั้งอยู่ที่ ถนนสระบุรี-หล่มสัก ตำบลสระประดู่ อำเภอวิเชียรบุรี จังหวัดเพชรบูรณ์

ร้าน ที่สิบ "ไก่ย่างโคราช หลักสี่" ก่อตั้งปี 2539 โดยมี คุณวีระชัย โพธิ์มาตย์ เป็นผู้บริหารร้าน ซึ่งบุกเบิกโดยคุณแม่ และพี่สาว ร้านปัจจุบันตั้งอยู่ที่ถนนโลเคิลโรด (ถนนที่คู่กับถนนวิภาวดีรังสิต) ใกล้อาคารเบญจจินดา ได้รับความนิยมจากลูกค้าเหนียวแน่นจนวันนี้

ร้าน ไก่ย่างทั้ง 10 ร้าน ที่นำมาพูดถึงนี้ ถือว่าประสบความสำเร็จในระดับต้นๆ จริงๆ ยังมีร้านชื่อดังอีกมากที่ขายไก่ย่าง หรือไม่ก็ใช้ไก่ย่างเป็นจุดขาย

ผม ได้ฟังเรื่องเล่าเกี่ยวกับไก่ย่างจาก ม.ร.ว.ถนัดศรี ทราบว่าโด่งดังไปถึงเมืองนอก คือมีคนไทยไปเปิดร้านขายไก่ย่างเขาสวนกวาง อยู่ที่กรุงโคเปนเฮเกน เดนมาร์ก มีอยู่วันหนึ่งสมเด็จพระราชินีและมกุฎราชกุมาร ต้องไปเข้าคิวยืนรอซื้อไก่ย่างเหมือนบุคคลทั่วไป

"เผอิญผมจำท่านได้ จึงไปกระซิบเจ้าของร้านว่า นั่นมกุฎราชกุมารนะ ให้เชิญเสด็จมาเสวยด้านในร้านเถอะ ก็ไปเชิญท่านมาประทับและเสวยไก่ย่าง จึงทำให้รับทราบว่า ท่านทรงโปรดไก่ย่างของประเทศไทยเรามาก และทางร้านบอกว่า ประสงค์จะเสวยเมื่อไหร่จะส่งไปให้ในวังทันที"

นั่นเป็นประกาศเกียรติคุณให้ไก่ย่างไทยโด่งดังแพร่หลายไปทั่วโลก

ผมจึงอยากย้ำว่า เมืองไทยของเรายังมีของดีอีกมาก อย่างไก่ย่างนี่ก็ใช่...อย่าหลงแต่ฟาสต์ฟู้ดเมืองนอก ช่วยกันอุดหนุนคนไทยด้วยกัน

เพื่อเกษตรกรไทยของเราอยู่ดีกินดี...นะครับ

KNOWLEDGE